Ostatnie lata obfitują w częste zmiany przepisów na rynku transportowym. W samym sierpniu 2023 weszły w życie Ustawa o Delegowaniu Kierowców w Transporcie Drogowym oraz obowiązek montażu tachografów drugiej generacji w nowo rejestrowanych pojazdach ciężarowych. Dodatkowo wróciły opłaty dla ciężarówek (HGV Levy) w transporcie do Wielkiej Brytanii. Tematy te omówiliśmy szczegółowo w trakcie webinaru, a podsumowujemy je w poniższym artykule.
Ustawa o Delegowaniu Kierowców w Transporcie Drogowym
19 sierpnia weszła w życie USTAWA O DELEGOWANIU KIEROWCÓW W TRANSPORCIE DROGOWYM. Wprowadzone przepisy wdrażają unijne dyrektywy dotyczące delegowania kierowców związane z Pakietem Mobilności, oraz zmieniają szereg ustaw, w tym m.in. o:
✅ czasie pracy kierowców,
✅ Państwowej Inspekcji Pracy z dnia 13 kwietnia 2007 r.,
✅ delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz obrotu paliwami opałowymi (SENT),
✅ tachografach.
Przepisy nowej ustawy mają zastosowanie do przewoźników drogowych, którzy mają siedzibę w innym państwie i kierują tymczasowo swojego pracownika – kierowcę do pracy na terytorium Polski, w celu realizacji usługi transportu drogowego.
Wyjątki od ustawy
Przepisów ustawy nie stosuje się do kierowców delegowanych:
✅ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
👉 do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw,
👉 przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej,
👉 ze Szwajcarii.
✅ z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
👉 do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw,
👉 przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej,
👉 na terytorium Szwajcarii.
Kierowcą delegowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie jest też kierowca, który:
✅ wykonuje przejazd tranzytem,
✅ wykonuje przewóz dwustronny rzeczy lub osób.
Co ważne, przewoźnik drogowy delegujący kierowcę z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed rozpoczęciem tej czynności jest obowiązany poinformować go o przysługujących mu w związku z delegowaniem prawach i spoczywających na nim obowiązkach. Przy tym należy pamiętać, że:
👉 Podstawowym obowiązkiem przewoźnika delegującego będzie zgłoszenie kierowcy,
👉 Delegowanie uznaje się za zakończone, gdy kierowca opuszcza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgłaszanie kierowców w systemie IMI – państwa UE
Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zobowiązany jest zgłosić swojego pracownika najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania, przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI.
Zgłoszenie delegowania kierowcy zawiera następujące informacje:
✅ nazwę przewoźnika i jego adres do korespondencji oraz numer licencji wspólnotowej,
✅ dane kontaktowe zarządzającego transportem,
✅ imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer prawa jazdy kierowcy,
✅ datę rozpoczęcia obowiązywania umowy o pracę kierowcy albo dokumentu równoważnego z taką umową oraz właściwe dla tej umowy albo tego dokumentu prawo,
✅ przewidywane daty rozpoczęcia i zakończenia delegowania kierowcy,
✅ numery rejestracyjne pojazdów silnikowych, którymi wykonywany będzie przewóz objęty delegowaniem,
✅ informację, czy świadczone usługi przewozowe stanowią przewóz rzeczy, przewóz osób, przewóz międzynarodowy lub przewóz kabotażowy.
Przewoźnik jest też odpowiedzialny za dopilnowanie, aby kierowca podczas delegowania dysponował (w postaci papierowej lub elektronicznej) następującymi dokumentami:
👉 kopią zgłoszenia delegowania,
👉 listów przewozowych,
👉 zapisami tachografu.
Ponadto, na wniosek organu, przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI, ma obowiązek przesłać:
👉 kopię dokumentów,
👉 dokumentację dotyczącą wynagrodzenia kierowcy należnego za okres delegowania,
👉 umowę o pracę lub dokument równoważny z taką umową,
👉 ewidencję czasu pracy kierowcy oraz dowody wypłaty wynagrodzenia
w terminie 8 tygodni od dnia złożenia wniosku.
Wnioski z państw spoza Unii Europejskiej
Przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinien:
👉 złożyć do Państwowej Inspekcji Pracy zgłoszenie delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, każdorazowo, najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania, przy użyciu formularza elektronicznego,
👉 potwierdzić delegowanie kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na formularzu, na komputerze lub maszynowo. Potwierdzenie musi zostać podpisane zarówno przez pracodawcę jak i kierowcę.
Przewoźnik musi zapewnić swojemu kierowcy:
✅ potwierdzenie delegowania kierowcy w postaci papierowej,
✅ dokumenty transportowe
✅ zapisy tachografu.
Podobnie jak w przypadku przewoźników z Unii Europejskiej, na wniosek organu, przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI, ma obowiązek przesłać:
👉 kopię dokumentów,
👉 dokumentację dotyczącą wynagrodzenia kierowcy należnego za okres delegowania,
👉 umowę o pracę lub dokument równoważny z taką umową,
👉 ewidencję czasu pracy kierowcy oraz dowody wypłaty wynagrodzenia
w terminie 8 tygodni od dnia złożenia wniosku.
Kto będzie sprawdzał fakt delegowania danego kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej?
W głównej mierze kontrolę drogową przeprowadzają inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego. W przypadku gdy w jej trakcie kierowca nie okaże kopii zgłoszenia delegowania, sprawa przekazywana jest do Państwowej Inspekcji Pracy, za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej, w terminie 7 dni od dnia kontroli.
Państwowa Inspekcja Pracy lub Inspekcja Transportu Drogowego mogą wystąpić za pośrednictwem systemu IMI do przewoźnika drogowego delegującego kierowcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z wnioskiem o przesłanie po okresie delegowania, kopii dokumentów, w terminie 8 tygodni od dnia złożenia wniosku.
Co grozi za nieprzestrzeganie przepisów ustawy?
Naruszenie obowiązków lub warunków określonych w ustawie podlega karze pieniężnej w wysokości od 4000 zł do 7000 zł za każde naruszenie.
Co jeszcze nowego wprowadzają przepisy ustawy?
✅ Zakaz zatrudnienia u innego pracodawcy
Najnowsze zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców, które weszły w życie w sobotę, 19 sierpnia 2023 r., wprowadziły możliwość ustalenia zakazu jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą. Musi to być jednak uzasadnione względami bezpieczeństwa w transporcie drogowym lub koniecznością przestrzegania przepisów socjalnych.
✅ Płatność wynagrodzenia kierowcy w dwóch ratach
Po wejściu w życie ustawy z 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym, przewoźnicy otrzymują dodatkową opcję rozliczania z pracownikiem. Za pracę kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe, uznanego za pracownika delegowanego będą mogli uiścić wynagrodzenie płacąc w dwóch ratach, w stałym i ustalonym z góry terminie:
Pierwsza rata, z dołu, nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego::
👉 w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest niższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 3600 zł brutto)
👉 w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości przeciętnego wynagrodzenia (6935 zł brutto w 2023 r.).
Druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21 dnia następnego miesiąca kalendarzowego.
Chcesz wiedzieć więcej?
Posłuchaj webinaru o delegowaniu kierowców, obowiązku montażu tachografów drugiej generacji i powrocie opłat w Wielkiej Brytanii.
Awantura o tachografy
Ważną zmiana, która zaczęła obowiązywać w sierpniu 2023 r. jest obowiązek posiadania przez przewoźników tachografów drugiej generacji.
Tachografy drugiej generacji – harmonogram:
✅ 21 sierpnia 2023 roku – obowiązek montażu tachografów drugiej generacji w nowo rejestrowanych pojazdach ciężarowych,
✅ 31 grudnia 2024 roku – obowiązek wymiany tachografów analogowych lub cyfrowych starszego typu,
✅ 19 sierpnia 2025 roku – obowiązek wymiany tachografów inteligentnych pierwszej generacji na tachografy drugiej generacji,
✅ 1 lipca 2026 roku – obowiązek posiadania tachografów drugiej generacji w pojazdach o dopuszczalnej masie całkowitej od 2,5 tony.
Jakie dane będą rejestrowane na nowych tachografach?
Celem wprowadzenia tachografów G2V2 jest poprawa bezpieczeństwa drogowego, lepsza kontrola czasu pracy kierowców oraz ograniczenie nadużyć w zakresie przepisów dotyczących czasu jazdy i odpoczynku. Mają:
👉 posiadać możliwość automatycznego rejestrowania przekroczeń granic,
👉 umożliwić inspekcjom rozszerzone, zdalne kontrole, w tym odczyt naruszeń czasu prowadzenia pojazdu. Okres przechowywania danych zostanie wydłużony z 28 do 56 dni,
👉 ułatwić przestrzeganie zasad dotyczących kabotażu, powrotów do bazy, czy zasad płacy zagranicznej. Kierowcy zostaną zobowiązani do rejestrowania załadunków i rozładunków w pamięci tachografu i kart kierowców, co pozwoli na sprawdzenie zgodności zapisów z dokumentami przewozowymi.
👉 umożliwić określenie rodzaju przewozu z podziałem na przewóz osób lub rzeczy,
👉 posiadać interfejs bluetooth, który pozwoli na komunikowanie się z zewnętrznymi aplikacjami,
👉 autoryzować sygnał GNSS, który pozwoli na dokładniejsze odtworzenie trasy pojazdu.
Przeczytaj też: Awantura o tachografy – kolejny chaos na rynku transportowym
Powrót opłat do Wielkiej Brytanii
Od 1 sierpnia 2023 r. powróciła opłata dla ciężarówek (HGV levy), które należy uiścić przed wjazdem do Wielkiej Brytanii, jeśli pojazd:
👉 nie jest zarejestrowany w UK,
👉 waży 12 ton lub więcej.
Wysokość opłat zależy od masy pojazdu, normy emisji spalin oraz okresu za jaki uiszcza się opłaty:
