26 września odbyło się kolejne spotkanie online z cyklu „Pogadajmy o bezpieczeństwie”. Jego tematem były klauzule w zleceniach transportowych, a konkretnie te, które są niezgodne z regulaminem naszej Platformy. Eksperci z Zespołu Bezpieczeństwa przedstawili katalog zakazanych klauzul, wyjaśniając jakie mamy do nich podejście i jakie są ku temu podstawy prawne. Odpowiadali również na Wasze pytania. Nagranie spotkania oraz przygotowaną na nie prezentację znajdziecie w artykule poniżej.
MATERIAŁY Z WEBINARU
🟠 Nagranie całego webinaru „Zakazane klauzule: zapisy niezgodne z regulaminem Trans.eu – które, dlaczego i co z tego wynika”:
🟠 Prezentacja pokazywana na spotkaniu: LINK.
REGULAMIN PLATFORMY A REGULACJE PRAWNE
Każdy użytkownik Platformy zobowiązany jest do przestrzegania zapisów naszego regulaminu. Jest on podstawą współpracy między Platformą a jej użytkownikiem, ale też w pewnym zakresie – między samymi użytkownikami Platformy. Regulamin jest spójny z aktualnymi przepisami. W rozdziale V pkt. 3.5 określone są klauzule, których stosowania w zleceniach transportowych zawieranych na Platformie zabraniamy.
WYKAZ ZAKAZANYCH KLAUZUL – CO I DLACZEGO?
Stosowania których klauzul zabrania nasze regulamin? Z czego to wynika? Jakie są ku temu podstawy prawne? W zasadzie chodzi o pięć klauzul: terminy płatności powyżej 60 dni, zakaz cesji wierzytelności, zapisy kar nieważnych lub naruszających Konwencję CMR kar umownych, zakaz elektronicznego potwierdzenia realizacji zlecenia oraz nieuzasadniony wymóg dostarczenia oryginałów dokumentów.
TERMINY PŁATNOŚCI POWYŻEJ 60 DNI
🟠 Zastrzeganie terminów płatności z naruszeniem ustawy z dn. 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych jest zabronione. Oznacza to, że termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 60 dni. Co ważne, termin ten liczony jest od dnia doręczenia faktury lub rachunku za zrealizowaną usługę. Jego przekroczenie jest podstawą do naliczenia ustawowych odsetek.
🟠 Ustawa przewiduje co prawda wyjątek od ww. zasady: gdy w tzw. relacji symetrycznej (czyli gdy zleceniodawca i zleceniobiorca to firmy z sektora MŚP) w umowie zastrzeżono dłuższy termin płatności, ale jest to obiektywnie uzasadnione i nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. Ciężar udowodnienia, że są podstawy do takiego dłuższego terminu płatności obciąża zleceniodawcę. Biorąc pod uwagę terminy reklamacyjne w prawie transportowym, w ocenie Administratora co do zasady nie ma uzasadnionej obiektywnej przyczyny do stosowania terminu powyżej 60 dni.
– Zależy nam na tym, by Platforma była miejscem partnerskiej i bezpiecznej współpracy. Obie strony powinny być spokojne co do tego, że umowa zostanie zrealizowana zgodnie z ustaleniami. To oznacza m.in. uzyskanie zapłaty w terminie zgodnym z obowiązującym prawem – tłumaczy Piotr Sobala, International Security Team Leader.
podstawa prawna: art. 7 ust. 2 i 2a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych
podstawa regulaminowa: rozdz. V pkt. 3.5 a regulaminu Platformy Trans.eu
ZAKAZ CESJI WIERZYTELNOŚCI
🟠 Niewątpliwie zapisanie w umowie ograniczenia lub całkowitego zakazu cesji wierzytelności utrudnia lub wręcz uniemożliwia korzystanie z dostępnych na rynku form finansowania. W związku z tym w takiej sytuacji wierzyciel (zleceniobiorca) zostaje pozbawiony możliwości zadbania o swoją płynność finansową jak i swobody w dochodzeniu ewentualnych roszczeń. Z tego powodu stosowanie zakazu cesji wierzytelności w zleceniach zawieranych na Platformie Trans.eu jest w naszym regulaminie zabronione.
– Zgodnie z obowiązującym prawem zakaz cesji wierzytelności może być wpisany do umowy, jednak w naszym regulaminie został on wskazany jako klauzula zakazana i to postanowienie obowiązuje każdego użytkownika Platformy. Zakaz cesji wierzytelności uniemożliwia korzystanie z produktów, którymi mogłaby być zainteresowana jedna ze stron i tym samym stawia ją na słabszej pozycji, a to jest sprzeczna z naszą ideą partnerskiej współpracy – wyjaśnia r.pr. Anna Widuch-Koła.
podstawa prawna: art. 509 § 1 Kodeksu Cywilnego
podstawa regulaminowa: rozdział V pkt. 3.5 b regulaminu Platformy Trans.eu
NIEWAŻNE LUB NARUSZAJĄCE KONWENCJĘ CMR KARY UMOWNE
🟠 Kara za opóźnienie na rozładunku, za nieterminowe dostarczenie dokumentów, za anulowanie zlecenia – różnorodność zastrzeżeń stosowanych przez zleceniodawców w umowach jest ogromna. Pisaliśmy o nich już wielokrotnie. Aby kary umowne mogły być egzekwowane muszą spełniać określony literą prawa cel (tj. stanowić zryczałtowane odszkodowanie na wypadek naruszenia), muszą bardzo konkretnie określać samo naruszenie i dokładną kwotę odszkodowania.
🟠 Tymczasem w praktyce zapisy o karach są zwykle niepoprawnie sformułowane, nierzadko też naruszają Konwencję CMR. Błędne naliczanie kar albo potrącanie ich bezpośrednio z frachtu jest nagminne. Równocześnie świadomość przewoźników w zakresie poprawności czy prawnej zasadności takich zapisów bywa nieduża. Właśnie dlatego zdecydowaliśmy się wpisać do naszego regulaminu zakaz stosowania nieważnych kar umownych – a więc zastrzeżonych wadliwie lub z naruszeniem Konwencji CMR.
– Zlecenie transportowe to umowa między przewoźnikiem a zleceniodawcą i co do zasady podlega swobodzie umów. Jednocześnie jednak nie może być sprzeczne z przepisami ani z tzw. zasadami życia społecznego – mówi Piotr Sobala, International Security Team Leader.
podstawa prawna: art. 483 § 1 Kodeksu Cywilnego
podstawa regulaminowa: rozdział V pkt. 3.5 c regulaminu Platformy Trans.eu
ZAKAZ ELEKTRONICZNEGO POTWIERDZENIA REALIZACJI ZLECENIA
🟠 Klauzula zakazująca elektronicznego potwierdzania wykonania zlecenia jest sprzeczna z prawem, a jednocześnie utrudnia użytkownikom korzystanie z narzędzi i funkcjonalności Platformy.
– Należy zaznaczyć, że potwierdzenie wykonania zlecenia, w jakiejkolwiek by nie było ono formie, nie zamyka możliwości np. do ewentualnego postępowania reklamacyjnego i związanych z tym roszczeń. Natomiast zakazanie elektronicznego potwierdzenia realizacji zlecenia nie ma jakiegokolwiek uzasadnienia prawnego – mówi r.pr. Anna Widuch-Koła.
podstawa regulaminowa: rozdział V pkt. 3.5 e regulaminu Platformy Trans.eu
ORYGINAŁY DOKUMENTÓW
🟠 Odpowiedzialność przewoźnika za dokumenty jest opisana w Konwencji CMR (w przypadku transportu międzynarodowego) i w Prawie Przewozowym (w
przypadku transportu krajowego). Zleceniodawcy często wymagają od przewoźników, pod groźbą kar finansowych czy opóźnienia terminu zapłaty, dostarczenia oryginałów dokumentów. Często żądają również takich dokumentów, w przypadku których ciężko mówić o formie papierowej czy “oryginale” (np. CMR to 3 egzemplarze, z którego żaden nie jest “oryginałem”), albo też takich, których magazyn w ogóle nie wydaje.
– Usługa transportu polega na przewiezieniu towaru w miejsce dostawy, w ustalonym czasie i bez uszczerbku. Dostarczenie dokumentów jako takie nie jest elementem tej usługi a wypłata wynagrodzenia nie może być od tego aspektu uzależniona. Nie ma też przepisu nakazującego dostarczenie przez przewoźnika dokumentów w formie oryginałów, nie ma też więc uzasadnienia dla często stosowanych w tym zakresie sankcji, np. kar czy potrąceń. Z tego powodu nieuzasadniony obowiązek przesyłania oryginałów dokumentów transportowych wpisaliśmy do szeregu tych klauzul, których stosowania zabraniamy w zleceniach zawieranych na PlatformieTrans.eu – tłumaczy Piotr Sobala, International Security Team Leader.
podstawa prawna: art. 11 ust. 3 Konwencji CMR, art. 71. Prawa Przewozowego
podstawa regulaminowa: rozdział V pkt. 3.5 d regulaminu Platformy Trans.eu
- Podejrzewasz użytkownika Platformy o nieuczciwe działania? Masz materiały, które mogłyby to potwierdzić? Chcesz skonsultować z nami konkretną sytuację czy klauzulę od strony prawnej? Nasz Zespół Bezpieczeństwa jest otwarty na kontakt w dogodnej dla Ciebie formie: telefonicznie (71 734 17 00), poprzez e-mail (bezpieczenstwo@trans.eu), formularz online lub grupę na Facebooku.
PODSUMOWANIE
Cyklu webinarów „Pogadajmy o bezpieczeństwie” to część programu #safeTRANSactions. Wdrażamy w nim działania podnoszące bezpieczeństwo użytkowników Platformy, dzielimy się wiedzą ekspertów i promujemy dobre praktyki.
Wszystkie materiały, w tym również podsumowania webinarów oraz ich nagrania, znajdziecie na naszej stronie oraz na specjalnej grupie Bezpieczeństwo na Platformie Trans.eu. Kolejny webinar „Pogadajmy o bezpieczeństwie” zaplanowany jest na koniec listopada – mamy nadzieję, że się na nim spotkamy!
Więcej artykułów poruszających kwestie bezpieczeństwa na Platformie Trans.eu znajdziesz tu.
